Ulcerozni kolitis je zapaljenska (inflamatorna) bolest creva koja, za razliku od Kronove bolesti ,zahvata samo debelo crevo (kolon) i ispoljava se pojavom prolivastih stolica sa primesama krvi i sluzi. Najčešće obolevaju mlađe ženske osobe (starosti 15-25 godina), ali se bolest može javiti i u šestoj deceniji života. Autoimuno zapaljenje pored debelog creva može zahvatiti i druge organe i to: zglobove, plućnu maramicu, meko tkivo i druge, a bolest je često udružena sa autoimunim oboljenjem žučnih puteva koje se zove primarni sklerozirajući holangitis.
U odnosu na stepen aktivnosti (količine krvi i sluzi) i broja stolica u toku dana bolest se može podeliti blag, umeren i težak oblik.
Osobe obolele od ulceroznog kolitisa u povećanom su riziku od nastanka raka debelog creva, zbog čega se kod njih preporučuje preventivna kolonoskopija svake 1-3 godine.
Ako imate tegobe u vidu dugotrajnog proliva (dijareje), sveže krvi u stolici, sluzi u stolici, lažne pozive na pražnjenje stolice (tenezmi), bol ili grčeve u trbuhu potrebno je da se što pre javite lekaru. Cilj lečenja ulceroznog kolitisa i Kronove bolesti je isti, a to je postizanje što dužeg perioda remisije - perioda stabilizacije bolesti, kada simptoma nema ili su minimalni.
SIMPTOMI
- Dugotrajan proliv/dijareja/ – duže od 6 nedelja
- Sveža krv u stolici
- Sluz u stolici
- Lažni pozivi na pražnjenje (tenezmi)
- Bol ili grčevi u trbuhu
Simptomi koji često prate inflamatorne bolesti creva su i:
- Povišena temperatura
- Gubitak apetita
- Gubitak u težini
- Zamor
- Noćno znojenje
- Gubitak menstrualnog ciklusa
UZROCI I FAKTORI RIZIKA
Tačan uzrok ulceroznog kolitisa i dalje je nepoznat. Zna se da određeni tip ishrane i stres mogu isprovocirati pojavu ulceroznog kolitisa , ali to su samo provociraju’i faktori, ali ne i uzroci ove bolesti.
Poznati faktori rizika i uzroci su:
- Genetika (oko 20 odsto obolelih ima srodnike prvog reda obolele od ulceroznog kolitisa)
- Faktori životne sredine (ishrana, dojenje… )
- Pušenje
- Autoimuni proces aktiviran bakterijskom ili virusnom infekcijom
- Ostali uzročnici (brojne eksperimentalne teorije)
DIJAGNOSTIKA
- Analize krvi, SE (sedimentacija) i CRP (C reaktivni protein)
- Antitela: ANCA, ASCA
- Analiza stolice
- Koprokultura (Yersinia, Clostridium, Campylobacter)
- Kolonoskopija
- biopsija creva i PH analiza
- Rtg pregled debelog creva barijumom
- CT enterografija
- MR enterografija
- CT abdomena i male karlice
- MR abdomena i male karlice
LEČENJE
Standardna terapija ulceroznog kolitisa zavisi od stepena zahvaćenosti debelog creva i težine bolesti. Cilj terapije je postizanje remisije (klinički, laboratorijski, endoskopski) i održavanje bolesti u stabilnom stadijumu kako bi se sprečio ponovni relaps bolesti i nastanak komplikacija.
U terapiji ulceroznog kolitisa koriste se sledeći lekovi:
- Antiinflamatorni lekovi:
- - aminosalicilati (Sulfasalazin i Mesalazin)
- - kortikosteroidi (Prednizolon, Metilprednizolon, Hidrokortizon)
- - imunomodulatori (Ciklosporin i Azatioprin)
- - biološka terapija (monoklonska antitela - Infliksimab i Adalimumab)
- - antibiotici (u slučaju formiranja apscesa ili nastanka infekcije)
- Operacija (u slučaju komplikacija koje je jedino moguće rešiti operacijom ili nemogućnosti stabilizacije bolesti lekovima)
- Dijeta
- - manji unos hrane bogate vlaknima zbog otežanog varenja ovih namirnica
- - nadoknada folata, Fe, Ca i vitamina B12
Koji lekari su vam potrebni
